การปฏิรูประเทศของสาธารณรัฐประชาชนจีน

การปฏิรูปประเทศของสาธารณรัฐประชาชนจีน

1. นโยบายสี่ทันสมัยของเติ้ง เสี่ยวผิง

ในยุคเติ้ง เสี่ยวผิง (Deng Xiaoping) ก้าวขึ้นมามีอำนาจในจีนเมื่อปี ค.ศ. 1976 เป็นช่วงเวลาทีจีนดำเนินนโยบายปฏิรูปความเจริญของบ้านเมืองให้ทันสมัย โดยเปิดประเทศรับวิทยาการจากภายนอกเพื่อพัฒนาประเทศให้ทันสมัยตามแบบตะวันตก เรียกว่า “นโยบายสี่ทันสมัย” โดยเน้นพัฒนา 4 ด้าน คือ
1.1 ด้านเกษตรกรรม
1.2 ด้านอุตสาหกรรม
1.3 ด้านการป้องกันประเทศ
1.4 ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
2. เป้าหมายในการพัฒนาประเทศตามนโยบายสี่ทันสมัย
การพัฒนาประเทศตาม “นโยบายสี่ทันสมัย” ของสาธารณรัฐประชาชนจีน สรุปได้ดังนี้
2.1 การพัฒนาด้านการเกษตร นโยบายส่งเสริมการผลิตทางการเกษตรแผนใหม่ คือ
(1) เพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตเพื่อให้ได้ผลผลิตสูงขึ้น โดยยินยอมให้เกษตรกรนำผลผลิตส่วนที่เกิดจากปริมาณที่รัฐกำหนดไปขายในท้องตลาดได้ ใครผลิตได้มากก็ย่อมมีรายได้มาก เป็นการสร้างแรงจูงใจให้แก่เกษตรกรขยันทำงานและช่วยแก้ไขปัญหาความยากจน
(2) ชุมชนมีส่วนร่วมวางแผนการผลิต เพื่อเพิ่มผลผลิตให้แก่หมู่บ้านหรือชุมชนของตน รวมทั้งส่งเสริมการผลิตส่วนบุคคล เช่น ให้เกษตรกรใช้เวลาว่างเลี้ยงสัตว์ ปลูกผักสวนครัว ฯลฯ เพื่อนำผลผลิตไปจำหน่ายในตลาดและมีรายได้เป็นของตนเอง
2.2 การพัฒนาอุตสาหกรรม นโยบายพัฒนาอุตสาหกรรมสมัยใหม่ คือ
(1) เน้นการผลิตอุตสาหกรรมเบา หรือสินค้าอุปโภคบริโภคเพื่อการส่งออก
(2) ส่งเสริมการลงทุนจากต่างประเทศ
(3) พัฒนาเมืองหลักบริเวณชายฝั่งทะเลให้เป็น “เขตเศรษฐกิจพิเศษ”5เขต
(4) ปรับปรุงโครงสร้างปัจจัยพื้นฐานในเขตเมืองสำคัญต่าง ๆ เช่น การคมนาคมขนส่ง การสื่อสาร และการสาธารณูปโภคอื่น ๆ เพื่อรองรับการขยายตัวของโรงงานอุตสาหกรรม
(5) นำระบบกลไกตลาดมาใช้ โดยให้ราคาสินค้าเปลี่ยนแปลงไปตามอุปสงค์และอุปทานในตลาด
2.3 การพัฒนาด้านการป้องกันประเทศ เน้นพัฒนากองทัพให้ทันสมัยโดยลดกำลังทหารให้น้อยลง แต่พัฒนาด้านคุณภาพโดยส่งเสริมการศึกษาในโรงเรียนทหารและพัฒนาอาวุธของกองทัพให้ทันสมัย เป็นต้น
2.4 พัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพี่อเป็นรากฐานรองรับการพัฒนาความเจริญก้าวหน้าของประเทศ โดยจัดตั้งสถาบันการศึกษาทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ส่งเสริมการศึกษา ค้นคว้าและวิจัย เพื่อนำความรู้และผลงานวิจัยไปใช้พัฒนาความเจริญก้าวหน้าของประเทศในด้านต่าง ๆ
3. ผลกระทบและความสำคัญของการปฏิรูปประเทศของสาธารณรัฐประชาชนจีน
การปฏิรูปประเทศตาม “นโยบายสี่ทันสมัย” ในยุคของเติ้ง เสี่ยวผิง เกิดผลกระทบต่อจีนทั้งด้านดีและด้านเสีย ดังนี้
3.1 ด้านดี จีนมีความเจริญก้าวหน้าทางเศรษฐกิจอย่างมาก มีการขยายตัวของผลิตภัณฑ์มวลรวมประชาชาติ (GNP) เพิ่มสูงขึ้น ประชาชนมีความเป็นอยู่ดีขึ้น มีรายได้และการศึกษาสูงขึ้น สังคมจีนจึงเกิดชนชั้นกลางเพิ่มขึ้นจำนวนมาก
3.2 ด้านเสีย เกิดผลกระทบต่อเศรษฐกิจและสังคมจีน ดังนี้
(1) เกิดภาวะเงินเฟ้อ เนื่องจากการลงทุนจากต่างประเทศมีมากทำให้การหมุนเวียนของเงินตราในระบบเศรษฐกิจมีความคล่องตัวสูง จึงทำให้เกิดภาวะเงินเฟ้อ สินค้ามีราคาเพิ่มสูงขึ้น
(2) เกิดปัญหาความไม่เป็นธรรมในการกระจายรายได้ ผู้คนในเขตเมืองหรือเขตเศรษฐกิจพิเศษมีรายได้สูงกว่าและมีคุณภาพชีวิตที่ดีกว่าแรงงานในชนบท จึงเกิดการอพยพหลั่งไหลของคนในชนบทเข้าสู่เมืองมากขึ้น
(3) เกิดปัญหาสังคมต่าง ๆ เช่น การทุจริตของข้าราชการ การซึมซับวัฒนธรรมตะวันตกและลัทธิบริโภคนิยม ปัญหาอาชญากรรม โสเภณี และยาเสพติด เป็นต้น
4. ความสำคัญของการปฏิรูปประเทศของจีน
ผลการปฏิรูปประเทศของจีนตั้งแต่ปี ศ.ศ.1976 เป็นต้นมา ทำให้เกิดความเปลี่ยนแปลงต่อสาธารรัฐประชาชนจีนและต่อโลก ดังนี้
4.1 ทำให้จีนก้าวเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจทุนนิยมของโลก และมีอิทธิพลต่อระบบเศรษฐกิจของโลกในปัจจุบันเป็นอย่างมาก เนื่องจากจีนมีจำนวนประชากรถึง 1,200 ล้านคน จึงเป็นตลาดแรงงานที่ใหญ่และมีกำลังซื้อมหาศาล
4.2 ทำให้เกิดการลงทุน การผลิต การค้าระหว่างประเทศ และการขยายตัวของระบบทุนนิยมโลกอย่างมาก ประเทศในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก ต่างให้ความสำคัญกับการขยายความสัมพันธ์ทางการค้ากับจีนและการลงทุนในประเทศจีนทั้งสิ้น

อาคารตลาดหลักทรัพย์เซี้ยงไฮ้

ที่มา : วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี http.//th.wikipedia.org.wiki

(วิทยา ปานะบุตร. 2550 : 123-125)